Ο Αμάρανθος ή Ελίχρυσος είναι αγριολούλουδο της ελληνικής υπαίθρου. Η επιστημονική του ονομασία είναι Λειμώνιο το Κολπωτό. Και ανήκει στην οικογένεια των φυτών Σύνθετα, Αστεροειδή. Χαρακτηριστικά του είναι η μονοετής ή πολυετής πόα, ενώ η ανθοφορία και συγκομιδή του γίνεται στις αρχές της άνοιξης.
Ο αμάρανθος χρησιμοποιήθηκε στην Ευρώπη για φυματίωση των λεμφαδένων, άσθμα, αρθρίτιδα, και πονοκεφάλους, αλλά και για σκουλήκια των εντέρων. Οι βλαστοί και τα άνθη του φυτού παρουσιάζουν αποχρεμπτικές, εφιδρωτικές και καθαρτικές ιδιότητες και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος.
Αμάρανθος
Το αιθέριο έλαιο του φυτού έχει επουλωτικές, αντιγηραντικές, αναπλαστικές, αιμοστατικές, αντιφλεγμονώδεις και λυπολυτικές ιδιότητες.
Συνιστάται για τη θεραπεία διαφόρων δερματικών παθήσεων, έγκαυμα, ακμή, έρπις, πληγές, μώλωπες και εκζέματα.
Αποδεδειγμένη είναι και η έντονη αντιοξειδωτική και καρκινοκατασταλτική δράση του φυτού λόγω των περιεχόμενων σε αυτό φαινολικών ενώσεων. Στη λαϊκή ιατρική το αιθέριο έλαιο μεταξύ άλλων εμφανίζει σπασμολυτικές, αναλγητικές, αντιμικροβιακές, αντισηπτικές, χολαγωγές, διουρητικές και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες.
Χορηγείται ως επουλωτικό, καταπραϋντικό και αναπλαστικό τοπικά στο δέρμα υπό τη μορφή αιθέριου ελαίου (2-3 σταγόνες), συχνά σε μίγμα με αιθέρια έλαια άλλων φυτών.
Η Διατροφική Αξία του
Κατά τη μυθολογία οι αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στεφάνια από αμάρανθο στους θεούς.
Το χρυσαφί λουλούδι της ελληνικής υπαίθρου που είναι πάντα ανθισμένο και συμβολίζει την αιώνια αγάπη συνδέεται με το μύθο του Πάρη και της ωραίας Ελένης. Επίσης αναφέρεται ότι το χρησιμοποιούσαν οι Σπαρτιάτες κατά την περίοδο πολέμων για την θρεπτική του αξία για να τους δίνει τόνωση. Και ο αμάρανθος έχει ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα λυσίνης κάτι που κάνει την πρωτεΐνη του πάρα πολύ πολύτιμη καθώς ωφελεί το μεταβολισμό και επιβραδύνει το γήρας. Ωφέλιμος επίσης σε αθλητές καθώς η λυσίνη παράγει πολύ καρνιτίνη που ωφελεί στην ισορροπία ενέργειας και αντοχής. Οι σπόροι του χρησιμοποιούνται επίσης και από τη ΝΑΣΑ για τους αστροναύτες στα διαστημικά τους ταξίδια.
Τα διατροφικά του στοιχεία πολλά και πολύτιμα καθώς περιέχει μέταλλα, μαγνήσιο, σίδηρο, ασβέστιο, υψηλής ποιότητας λινολενικά οξέα, φώσφορο και υψηλά επίπεδα σιδήρου και ψευδαργύρου. Έρευνες έχουν δείξει την ιδιότητά του να δυναμώνει εγκέφαλο και νευρικό σύστημα.
Σημαντικό θεωρείται ότι οι καρποί του περιέχουν απαραίτητα αμινοξέα για τον ανθρώπινο οργανισμό την κυστεΐνη, λουσίνη, λυσίνη, καθώς επίσης και τη μεθειονίνη, ένα σημαντικό αμινοξύ στην ανάπτυξη και επιδιόρθωση των ιστών, δεν περιέχει γλουτένη και αυξάνει την θρεπτική αξία άλλων δημητριακών και του ψωμιού. Είναι πλούσιος σε φυτικές ίνες, σε λινολεϊκό οξύ, κάλιο και βιταμίνες A και C.
Στη διατροφή μας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους σπόρους του βρασμένους ως συνοδευτικό λαχανικών, για να φτιάξουμε ψωμί, ζυμαρικά και άλλα από το αλεύρι του ή ακόμη και ως ποπ κορν. Μπορεί να προστεθεί σε μίγματα για γεμιστά, ντολμάδες αντί για ρύζι, σε σαλάτες και αφού βραστεί ή ως χυλός μετά από αρκετό βράσιμο περίπου 40 λεπτών στο πρωινό αντί για βρώμη. Μπορούμε να προσθέσουμε τους σπόρους του και στα όσπρια ή τα λαχανικά μας για περισσότερη ενίσχυση της διατροφής μας.
Θρεπτική αξία ανά 100 γρ.
- Θερμίδες – 374 Kcal
- Λιπαρά – 7 γρ.
- Πρωτεΐνες – 14 γρ.
- Υδατάνθρακες – 66 γρ.
- Φυτικές Ίνες – 15 γρ.
- Απλά σάκχαρα – 0
- Φυλλικό οξύ – 49 mg
- Ασβέστιο – 153 mg
- Σίδηρο – 7,6 mg
- Νάτριο – 26 mg
- Μαγνήσιο – 266 mg
Επομένως ο αμάρανθος δικαίως συγκαταλέγεται στις υπερτροφές μαζί με όλα τα υπόλοιπα αυτής της κατηγορίας.
Αριστέα Βάκρινα